Hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855 tại Médoc – cùng NGUOISANHVANG.com khám phá
Bordeaux được biết đến là nơi đã tạo ra những dòng rượu vang đẳng cấp nhất trên thế giới. Nói đến rượu vang thượng hạng thì không thể nào không nghĩ đến hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855. Cùng nguoisanhvang.com khám phá Hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855 tại Médoc và bảng xếp hạng này trong bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về những điều thú vị của rượu vang Bordeaux.
Lịch sử của hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855
Hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855 hay còn gọi là rượu vang Grand Cru Classe 1855 là bảng phân loại quan trọng và nổi tiếng nhất của bất kỳ vùng rượu vang nào trên thế giới. Kể từ khi ra đời cho đến nay, bảng phân hạng này vẫn tiếp tục đứng vững bất chấp thử thách của thời gian.
Vào năm 1855 Hoàng đế Napoleon III tổ chức hội chợ triển lãm thế giới 1855 tại Paris. Hoàng đế đã yêu cầu mỗi vùng rượu vang cần thiết lập bảng xếp hạng để đưa ra những sản phẩm rượu vang tốt nhất, chất lượng nhất.
Phân loại rượu vang Bordeaux trước năm 1855
Trước năm 1855, mức giá của các chateau đã được phân cấp từ những năm 1600 khi việc giao thương và xuất khẩu rượu vang Pháp của vùng Bordeaux trở nên phổ biến hơn.
Các điền trang đầu tiên được biết đến với các dòng vang đặc biệt của họ là Lafite, Latour, Margaux và Haut Brion. Họ là những chateau đầu tiên gây được tiếng vang bởi trước khi bảng xếp hạng này được đưa ra, những dòng vang của họ rất nổi tiếng và được các thương gia xếp vào danh sách những loại rượu ngon và đắt nhất của Bordeaux.
Theo sở thích của người tiêu dùng, rượu vang bắt đầu được bán theo phân hạng của chúng. Các thương gia tham gia hội chợ tạo danh tiếng và tìm kiếm khách hàng bằng cách bán những loại vang ngon từ các tiểu vùng như Pauillac, Margaux, Saint Julien, Saint Estephe và Graves. Kể từ đó, danh tiếng của Haut Brion ngày càng nổi hơn và để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng nhanh này, Arnaud de Pontac – chủ sở hữu của Haunt Brion đã lập một quán rượu ở London vào năm 1666. Mục đích là để quảng cáo Chateau Haut Brion và các thương hiệu rượu vang khác của ông.
Thomas Jefferson tạo ra phân loại Bordeaux của riêng mình
Tổng thống Mỹ Thomas Jefferson đã đến thăm Bordeaux vào năm 1787, lúc này ông là Công sứ đặc mệnh toàn quyền Hoa Kỳ tại Pháp. Đây cũng là lần đầu tiên một nhãn vang Premier Grand Cru được xuất khẩu sang Mỹ. Ông đã mua 6 kiện Chateau Haut Brion để gửi về nhà cho nhu cầu cá nhân. Ông cũng đã đưa ra một danh sách gồm các loại rượu mà ông cho là ngon nhất, theo ông có 4 điền trang tốt nhất:
- Chateau Margaux: Có thể nhận xét đây là một chateau sản xuất vang đẹp nhất thế giới. Tòa lâu đài được xây dựng vào năm 1812 và có một con đường trồng cây ở 2 bên rất đẹp và thơ mộng.
- La Tour Segur, (Chateau Latour) tại Saint-Lambert: thuộc sở hữu của Mister de Miromesnil. Latour là một phần của Artemis – tập đoàn xa xỉ bậc nhất thế giới, sở hữu các thương hiệu lừng danh như Gucci, Bottega Veneta,….
- Haut Brion: là thành viên của Công ty Domaine Clarence Dillon. Nơi đây đã được tổng thống Mỹ Thomas Jefferson đến thăm.
- Château de Lafite: Nam tước James de Rothschild mua Lafite vào năm 1868. Trước đó Lafite được đặt vào hàng nhất phẩm ở đợt phân loại 1855. Khi đó rượu vang Lafite được gọi là Premier Cru – bậc cao nhất trong 5 bậc cru classe ở Medoc.
Có nhiều cuốn sách cung cấp thông tin về các loại rượu vang Bordeaux được phân loại tốt nhất. Việc phân loại chính thức đầu tiên được diễn ra vào năm 1740 cho mục đích đánh thuế và được xuất bản bởi Intendant Boucher.
Thông tin thú vị
Có hơn 50% chateau (cụ thể là 75 chateau) có trong bảng phân loại 1855 đã có mặt trong tài liệu năm 1740. Rõ ràng rằng, nhiều loại rượu vang mà chúng ta vẫn đánh giá là ngon nhất ở Bordeaux ngày nay không có quá nhiều điều khác so với hàng trăm năm trước.
Khi nhắc đến rượu vang, có hàng ngàn nhà sản xuất ở Bordeaux muốn giới thiệu đến khách hàng các dòng vang của họ tại hội chợ triển lãm quốc tế ở Pháp. Có hàng chục nghìn người tiêu dùng tham dự sự kiện này và muốn được thưởng thức rượu vang Bordeaux ngon nhất. Thế nhưng, không người tiêu dùng nào có thể thưởng thức hết các loại rượu vang. Chính vì vậy mà việc phân loại rượu vang rất cần thiết. Nếu người tiêu dùng không thể nếm thử được hết rượu vang và đưa ra quyết định loại nào tốt nhất thì cá nhân hoặc tổ chức nào đó cần làm điều này.
Những người tạo ra hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855
Vào ngày 5/4/1855, phòng thương mại Gironde do Duffour-Dubergier đứng đầu đã đưa ra quyết định cần phải phân loại chính thức cho các loại rượu vang nổi tiếng ở Bordeaux hiện nay. 5 lâu đài được chọn đều nằm ở bờ bên phải: Margaux, Saint Julien, Pauillac, Saint Estèphe và Haut Médoc. Họ đã cho phép các nhà môi giới rượu vang của Bordeaux đến để triển khai kế hoạch.
Những người môi giới hiểu rõ về từng loại rượu vang, thổ nhưỡng và từng loại nho, lâu đài, chủ sở hữu. Những nỗ lực của họ đã cho ra đời bảng phân loại Bordeaux 1855 chính thức như chúng ta biết ngày hôm nay.
Các nhà khoa học mất chưa đến 2 tuần để tạo ra bảng phân loại Bordeaux 1855 chính thức. Vào ngày 18/4/1855 bảng phân loại chính thức được hoàn thành và vẫn hợp lệ cho đến ngày hôm nay.
Bảng phân loại 1855 viết về điều gì?
Hệ thống phân loại Grand Cru Classe vùng Medoc ra đời vào năm 1855. Hệ thống bao gồm những tiêu chí khắt khe nhằm xếp hạng những lâu đài rượu vang. Khi nhìn vào phân loại này, bạn có thể biết được đâu là dòng vang chất lượng nhất.
Vang đỏ: 60 crus từ Médoc và 1 cru từ Pessac-Léognan (Château Haut-Brion) chia ra 5 hạng: 5 Premiers Crus, 14 Deuxièmes Crus, 14 Troisièmes Crus, 10 Quatrièmes Crus, 18 Cinquièmes Crus.
Vang trắng (ngọt): 27 crus của Sauternes và Barsac: 1 Premier Cru Supérieur, 11 Premiers Crus, 15 Deuxièmes Crus.
Tiêu chí phân loại rượu vang như sau:
- First Growth Bordeaux – Giá trên 3.000 Franc Pháp mỗi thùng.
- Second Growth Bordeaux – Giá từ 2.500 đến 2700 Franc Pháp mỗi thùng.
- Third Growth Bordeaux – Prices từ 2,100 đến 2,400 Franc Pháp mỗi thùng
- Fourth Growth Bordeaux – Prices từ 1,800 đến 2,100 Franc Pháp mỗi thùng..
- Fifth Growth Bordeaux – Prices từ 1,400 đến 1,600 Franc Pháp mỗi thùng.
Sự phân hạng khác nhau như thế nào
Luật lệ rượu vang của Pháp năm 1855 đưa ra bảng xếp hạng các hãng sản xuất rượu vang của Bordeaux. Tuy nhiên, luật lệ này chỉ được áp dụng ở phía bờ trái mà thôi. Như vậy, các chai rượu thuộc hàng First Growth sẽ có giá bán cao hơn rất nhiều so với các chai thuộc hàng Third Growth.
Bạn có thể hiểu đơn giản, những dòng vang đứng thứ nhất trong bảng phân hạng thì sẽ có chất lượng tốt nhất, ngon nhất. Việc xếp hạng rượu vang dựa vào nhiều yếu tố chính vì thế những dòng vang xếp ở mục phân loại đầu tiên chắc chắn được đánh giá cao nhất tại Bordeaux.
Lafite Rothschild xuất hiện đầu tiên khi xếp hạng phân loại rượu vang. Họ được biết đến là nhà sản xuất những dòng vang chất lượng. Những chai vang luôn được bán với giá cao hơn tất cả các loại rượu được phân loại khác.
Tại sao bờ phải của Bordeaux không được xếp loại?
Vào thời điểm bảng phân loại ra đời, các loại rượu nổi tiếng từ Pomerol và St.Emilion chưa được sản xuất, nhiều dòng vang vẫn được coi là loại rượu đơn giản. Điều này khá là khó khăn để đưa những loại rượu đó đến tay các thương gia Bordeaux. Đây cũng chính là lý do bờ phải của Bordeaux không được đựa vào bảng xếp loại.
Tuy nhiên, nhờ vào việc vận chuyển mà rượu vang vùng Bordeaux nổi tiếng ở Bỉ và các nước châu Âu. Ngày nay, thậm chí một số loại rượu vang hàng đầu của bờ phải bán được nhiều tiền hơn cả những dòng vang được xếp loại First Growth.
Những thay đổi ở trong phân loại
Hệ thống phân loại này cho đến nay vẫn là một tài liệu đáng tin cậy dù có 3 lần thay đổi. Lần đầu tiên là khi chưa đầy 12 tháng được lập ra, Chateau Cantemerle được thêm vào Fifth Growth bởi một một lý do nào đó.
Sự thay đổi tiếp theo liên quan đến một điền trang “Third Growth” ở Margaux, Chateau Dubignon. Điền trang này đã trở thành một phần của Chateau Malescot St. Exupery vào những năm 1870.
Cuối cùng vào năm 1973, chateau Mouton Rothschild đã được nâng cấp từ hạng “Second Growth” lên “First Growth” sau rất nhiều năm đệ đơn kiến nghị.
Kể từ sau lần thay đổi cuối cùng, bảng phân loại này được hưởng sự bảo vệ pháp lý như thuật ngữ “Grand Cru Classe”. Với điều này, chỉ duy nhất 61 loại rượu vang Bordeaux và 26 nhà sản xuất rượu vang trắng ngọt tại Bordeaux có trong bảng phân loại này được sử dụng hợp pháp thuật ngữ 1855 trên nhãn của họ.
Bên cạnh đó thì cũng có thay đổi trong các vườn nho. Vào thời điểm đầu tiên rượu vang được phân loại thì có tổng 61 lâu đài với 2650 ha. Ngày nay, con số này đã nâng lên tới 3500 ha cây nho.
Phần lớn số lượng nho được trồng vào thời điểm đó đều được sử dụng để sản xuất rượu vang Grand Vin. Hiện nay, tất cả những chateau ở vị trí cao trong bảng phân loại đều đã giảm từ 30 – 50% sản lượng rượu vang Grand Vin. Thay vào đó họ đẩy mạnh việc sản xuất rượu vang ở phân loại Second Growth và Third Growth.
Giá trị của bảng phân loại rượu vang 1855
Bảng phân loại rượu vang Bordeaux 1855 là một tài liệu lịch sử lâu đời và đến ngày nay vẫn đảm bảo về độ chính xác, hợp lý.
Hiện nay trên thế giới đặc biệt là các thị trường mới thì việc đưa vào phân loại 1855 chính là sự đảm bảo về chất lượng. Bất cứ điền trang nào giao bán rượu có gắn phân loại 1855 đều có giá cao.
Một điều thú vị rằng trong khi những loại rượu vang First Growth còn hiếm và vẫn có giá bán cao, nằm ở một đẳng cấp khác biệt so với các dòng vang khác của Bordeaux, thì những loại rượu vang có phân hạng thấp hơn (Second Growth, Third Growth,…) lại có xu hướng bán với mức giá tương đương với những dòng vang First Growth..
Ví dụ: Chateau Pontet Canet – một chai rượu vang phân hạng Fifth Growth, có giá thành đắt hơn nhiều so với Second Growth. Chai vang Third Growth Chateau Palmer đắt hơn so với hầu hết mọi chai Second Growth.
Ngày nay, chúng ta nhận ra rằng rượu vang ở phân hạng Second Growth có thể có cùng chất lượng và mức giá đắt đỏ như phân hạng First Growth. Những dòng vang ngon nhất ở phân hạng Second Growth được những người yêu vang gọi là Super Second.
Những loại rượu Super Second chưa được phân loại chính thức có giá cao hơn nhiều so với các loại rượu cùng loại. Ví dụ như dòng vang Chateau Cos d’Estournel và Chateau Leoville Las.
Theo hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855 thì những dòng vang trắng ngọt từ Sauternes và Barsac chỉ được xếp hạng từ hạng 1 (Premier Cru) cho đến hạng 2 (Deuxième Cru).
Rõ ràng rằng, hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855 vẫn giữ nguyên được giá trị cho đến ngày nay. Không chỉ vậy, hệ thống còn mang lại nhiều ý nghĩa tuyệt vời cho những người yêu vang. Hy vọng rằng bài viết đã giúp các bạn hiểu rõ hơn về hệ thống phân loại rượu vang Bordeaux 1855. Đừng quên, truy cập nguoisanhvang.com để cập nhật thêm nhiều kiến thức thú vị nhé.